Door: Djamilla Dam MSc, Fysiotherapeut - Kinderfysiotherapeut

Vanaf dat kinderen geboren zijn wordt er al gekeken naar de motorische ontwikkeling. Denk maar eens aan de fysieke mijlpalen welke bij het consultatiebureau beoordeeld worden of op school tijdens de gymlessen.
Wanneer het allemaal goed gaat hoor je hier eigenlijk niets over. Maar wat nou als de motoriek achterblijft? Hoe kan dit? Moet je hier als ouder iets mee? En kán je hier überhaupt iets mee?

 

In deze blog willen we jullie hier graag meer over vertellen.

 

Wat is een achterblijvende motoriek eigenlijk?

Een achterblijvende motoriek is eigenlijk het niet of te laat behalen van mijlpalen wat voor die leeftijd gewenst is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan rollen, kruipen/billenschuiven, lopen, rennen, springen, hinkelen, schrijven, knippen, enzovoort. Voor elke leeftijd gelden andere mijlpalen. Soms worden er mijlpalen overgeslagen, maar in grote lijnen volgen ze elkaar op om zo steeds complexere vaardigheden aan te kunnen leren.

 

Oorzaken van achterblijvende motoriek

Wanneer de mijlpalen niet behaald worden kan dit verschillende oorzaken hebben. Het kan uit de medische hoek komen, denk bijvoorbeeld aan neurologische aandoeningen, genetische aandoeningen, letsels of vroeggeboorte. Maar het kan ook aspecifiek zijn, dus zonder aanwijsbare oorzaak en soms zelfs ook in één specifiek gebied of taak (binnen de fijne motoriek/grove motoriek/lopen/schrijven). 

De kinderfysiotherapeut inschakelen

Bij een aspecifieke achterstand wordt een kinderfysiotherapeut vaak als één van de eerste specialisten ingeschakeld. Dat kan door bijvoorbeeld zelf contact met de kinderfysiotherapeut op te nemen bij twijfel of op advies van het consultatiebureau, de leerkracht of andere betrokkenen. De kinderfysiotherapeut kan dan gaan kijken of de ontwikkeling daadwerkelijk afwijkend is ten aanzien van leeftijdsgenoten of dat je het nog even aan kunt zien. Vaak worden er sowieso adviezen meegegeven en indien er sprake is van een achterblijvende motoriek gaan we hulpvraaggericht aan de slag met een persoonlijk behandelplan.

 

De impact van een achterblijvende motoriek bij kinderen

De impact van een achterblijvende motoriek is per leeftijd verschillend. Zo zullen de baby’s hier zelf niet veel van merken, maar u als ouder wel. Zeker wanneer kinderen in de omgeving een andere motoriek laten zien. Wist u dat de ontwikkeling van het rollen tussen de 4-9 maanden ligt? Deze marge is dus best wel groot, maar als je kind rolt bij 9 maanden mogen we dat nog normaal vinden. Wat hierbij wel een belangrijke kanttekening is, is dat je ziet dat je kindje bezig is met het oefenen van het rollen.

  

Bij kinderen van de basisschoolleeftijd, dan wel de pubers, is de impact vaak groter in de sociaal-emotionele ontwikkeling. Zij worden bijvoorbeeld bij gym als laatste gekozen, omdat ze minder snel zijn of blinken niet uit in hun sport. U kunt zich voorstellen dat dit onzekerheid en een teruggetrokken houding met zich meebrengt en dat de lol van bewegen (zeker met leeftijdsgenoten) er snel af is. Middels een behandeltraject bij de kinderfysiotherapeut kunnen we dit laatste hopelijk voorkomen.

 

Het behandeltraject bij een motoriek die achterblijft

Hoe ziet zo’n behandeltraject er eigenlijk uit? Dat is lastig te beantwoorden, omdat dit per kind verschillend is, dat snapt u inmiddels vast wel. Ik zal proberen het in een notendop uit te leggen.

  

Intakegesprek - Anamnese en onderzoek

We zullen allereerst een gesprek (anamnese) hebben over hoe het er op dit moment voor staat en waar het probleem zich afspeelt. Aan de hand daarvan volgt er een onderzoek, met bijhorende motorische testen en observaties. Mocht de kinderfysiotherapeut twijfelen aan de oorzaak (wellicht toch medisch terwijl dit niet eerder aan de orde is geweest) dan zal er overleg plaatsvinden met de huisarts (of verwijzer). Indien het aspecifiek is, dan maken we samen een behandelplan. Hierin worden kind en ouders betrokken en afhankelijk van de hulpvraag kunnen ook leerkrachten, kinderdagverblijf, trainer of anderen erbij betrokken worden.

  

De behandelingen

Een behandeling kan bestaan uit uitdagende parcoursjes, oefeningen, spelletjes (uiteraard op het niveau van het kind) en taakgerichte opdrachten. Onze ervaring is dat kinderen het naast dat het motorische programma aangeleerd wordt, het ook fijn vinden om extra te kunnen oefenen in een veilige omgeving. De druk die kinderen zichzelf op kunnen leggen wanneer ze met leeftijdsgenoten spelen, is eraf en dat geeft soms ook al hele mooie ontwikkelingen en zeker een groot stuk zelfvertrouwen.

 

Mocht u na het lezen van deze blog vragen hebben, neem dan contact op met een ervaren kinderfysiotherapeut.